Dizüstü bilgisayarların soğutma performansı üreticilere ve bütçeye göre farklılık göstermekle birlikte bu soğutma kapasitesinin oluşturduğu bazı olumlu/olumsuz durumlar mevcuttur.

Soğutma Kapasitesi Nedir?
Dizüstü bilgisayarın absorbe edebileceği ısı miktarına verilen ad.

Soğutma kapasitesi ile Isı ters orantılıdır:
Soğutma Kapasitesi Yüksek ise,
Bilgisayarınız daha fazla ısıyı daha çabuk atar.

Soğutma Kapasitesi Düşük ise,
Bilgisayarınız daha az ısıyı daha yavaş atar.

Her dizüstü bilgisayarın soğutma performansı aynı değildir.

Soğutma Kapasitesini Etkileyen Faktörler:

1. TDP veya TGP değerleri
Dizüstü bilgisayar üreticinizin, sisteminizde kullandığı Cpu ve Gpu gibi yüksek enerji harcayan bileşenler için belirlediği en yüksek kullanılabilecek Güç değeri sistemin Soğutma Kapasitesini etkiler.

Günümüzde bir dizüstü bilgisayar üreticisi 45 watt TDP değerine sahip AMD Ryzen 7 4800H işlemcisini 116 watt’ta çalıştırmaya zorlamaktadır.

2. Fanlar ve Kanatçıkları
Birden fazla sayıda Fan kullanımı soğutma kapasitesini 2 kata kadar arttırmaktadır. Fan yapraklarının sıklığı ve birbirine yakınlığı da: gürültüyü azaltmakta ve soğutma kapasitesini arttırmaktadır. Fanların boyutları ve konumları dahi Soğutma kapasitesini etkilemektedir. Yan yana Çift fana sahip olan modeller daha düşük soğutma kapasitesine sahipken, köşelere yerleştirilen -bir sağa, bir sola- fanlar soğutma kapasitesini arttırmaktadır.

3. Isı Emiciler (Heatsinks)
Anakart üzerinde bulunan, Yüksek Isı üreten her bir bileşenin üzerinde mutlaka Isı emici bulunmalı. Eğer bu sağlanmazsa bilgisayar yeterli performansı veremez bunu yapamadığı gibi fazla ısınır, sonucu da Anakart yakmaya kadar gider.

Bazı dizüstü bilgisayar üreticileri, 150 watt gibi bir yükü harcamak üzere tasarladığı sistemlerinin yüksek ısı üreten önemli bileşenlerine Isı emicileri bilerek eklememekteler. Haliyle bu cihazlar muadillerinden çok daha az performans almakta ve cihazın ömrü de buna bağlı olarak kısa olacak.

4. Isı Boruları (Heatpipes)
Isı borularının miktarı, hacmi ve kıvrımları soğutma kapasitesi üzerinde önemli etkilere sahiptir.

– Ne kadar çok ısı borusu o kadar fazla ısı aktarımı, soğutma kapasitesi artımı.
– Ne kadar az ısı borusu kıvrımı o kadar az ısı aktarım kaybı, soğutma kapasitesi artımı.

Herhangi bir renge -örn. siyah- boyanmış Isı boruları, Işımayla absorbe edilen ısı miktarını azaltmaktadır bu da soğutma kapasitesinin düşmesine neden olmaktadır. Fakat ısı borularının boyanması işlemi neme ve dolayısıyla oksitlenmeye karşı alınmış bir önlemdir. Oksitlenme ürünün kullanıldığı ortama göre değişmekle beraber büyük oranda uzun vadede ortaya çıkabilecek muhtemel bir sorundur. Kısa vadede yüksek ısı ve bu ısının yongalar üzerinde oluşturabileceği hasar oksitlenmeden daha acil ve daha fazla önemle dikkate alınması gereken bir sorundur. Bu nedenledir ki: Isı borularının boyanmamış olması, Soğutma kapasitesini arttırır. Ayrıca VRM’lerin üzerine yerleştirilmiş Isı blokları ve boruları Coil Whine sorununu yok ederek cihazın ömrünü uzatır.

5. Egzoz Çıkışları
Dizüstü bilgisayarlardaki egzoz çıkışları kondenser görevi görmeleri dolayısıyla soğutma kapasitesini önemli derecede etkilemektedirler. Egzoz çıkışları: Sıcak bir metal plakalar yığınının arasına soğuk hava üflenerek, ısının soğuk havadaki neme yapışmasına ve metal plakalar üzerindeki ısının sistemden uzağa atılmasına olanak sağlar.

Ne kadar fazla egzoz çıkışı o kadar yüksek Soğutma Kapasitesi artımı anlamına gelmektedir.

Günümüzde, 4 adet egzoz çıkışına sahip dizüstü bilgisayar modelleri bulunmaktadır.

6. Termal Macun
Isı transfer kapasitesi yüksek, kaliteli, bir termal macun kullanımı yine sistemin soğutma kapasitesini etkileyen faktörlerden biridir.

7. Ekran Boyutu
Dizüstü bilgisayarın ekran boyutuna bağlı olarak soğutma performansı artmakta veya azalmaktadır. Bunun sebebi, ekran boyutu büyüdükçe daha yüksek soğutma kapasitesi için daha fazla alanın olması ve burada belirleyici olan üreticinin bu alanı değerlendirip değerlendirmediğidir.

15″ ekrana sahip bir dizüstü bilgisayarın soğutma kapasitesiyle 17″ ekrana sahip bir dizüstü bilgisayarın soğutma kapasitesi aynı olmaz. Aynı donanımı kullansalarda performansları aynı olmaz. Hatta 15″ olanı nispeten biraz daha iyi donanımı olmasına rağmen 17″ bir dizüstü bilgisayardan performans olarak daha azını sunabilir.

Dizüstü bilgisayarları ekran boyutlarına göre en yüksek soğutma kapasitesi olandan en düşük soğutma kapasitesi olana doğru bir sıralama yapabiliriz.

• 13.3″ Soğutma Kapasitesi en az olanı.
• 15,6″ Soğutma Kapasitesi, 13,3″ olan modele göre iyi ama asla 17,3″ olan model kadar soğutma performansı sunamayan bir ara model.
• 17,3″ Soğutma Kapasitesi en yüksek olan dizüstü bilgisayar. Boştayken oda sıcaklığında çalışabilir. 15,6″ olanlara göre; boştaki sıcaklıklarda en az 10 °C ve yük altındaki sıcaklıklarda 30 °C sıcaklığa kadar olumlu fark oluşabilmektedir.
  

Soğutma Kapasitesinin Oluşturduğu Farklar

1. Ömür Farkı
Soğutma kapasitesi yüksek ürünlerin ömrü daha uzun olur. Muadillerine göre daha uzun yıllar boyunca kullanılabilir.

2. Performans Farkı
Soğutma kapasitesi yüksek ürünlerin performansı muadillerine göre daha yüksek olur. Hatta muadillerinden daha yüksek performanslı denebilecek ürünlerden bile daha yüksek performans gösterebilir.

3. Memnuniyet Farkı
Soğutma kapasitesi yüksek ürünleri daha uzun yıllar boyunca kullanabileceğiniz için üründen memnun kalacaksınızdır. Keşke demeyeceksinizdir. Arıza oranı daha düşük olacaktır.

4. Fiyat Farkı
Soğutma kapasitesi yüksek ürünler azıcıkta olsa pahalıdır. Fakat bir birim paranız 1 $&€’ya eşitse bu bir sorun değildir. Paranız değersiz olsa bile, tercih edilmesi gereken: yüksek soğutma kapasitesine sahip olan ürünlerdir.

5. Kalite Farkı
Soğutma kapasitesi yüksek ürünler daha kaliteli ürünlerdir. Eğer bir ürünün soğutma kapasitesi düşükse bilin ki, o ürün daha kalitesizdir.

Özetle:
Soğutma kapasitesi yüksek dizüstü bilgisayarların tercih edilmesi ürünün arıza oranını düşürerek sistemin performansını arttırır. Bunun sonucunda, uzun yıllar sürebilecek daha sorunsuz bir deneyim elde edersiniz.